Stack Flow Meter คืออะไร? ต่างจาก Pitot Tube อย่างไร

ในระบบอุตสาหกรรมที่ต้องวัดการปล่อยก๊าซ เช่น โรงไฟฟ้า โรงงานเคมี หรือปล่องระบาย (stack) การเลือกอุปกรณ์ “วัดอัตราการไหลของก๊าซ” ให้แม่นยำเป็นเรื่องสำคัญต่อทั้งประสิทธิภาพการทำงานและการปฏิบัติตามข้อกำหนดสิ่งแวดล้อม โดยอุปกรณ์ที่นิยมที่สุดคือ Stack Flow Meter และ Pitot Tube ซึ่งแม้ทั้งสองจะทำหน้าที่เดียวกัน แต่หลักการทำงาน ประสิทธิภาพ และความเหมาะสมกับงานแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ

หลักการทำงานของ Stack Flow Meter และ Pitot Tube

Stack Flow Meter – ความแม่นยำสูงด้วยเทคโนโลยีอัตโนมัติ

Stack Flow Meter เป็นอุปกรณ์วัดอัตราการไหลของก๊าซที่ทำงานด้วยเซนเซอร์อิเล็กทรอนิกส์ (เช่น Ultrasonic, Thermal Mass หรือ Differential Pressure) ซึ่งสามารถวัดอัตราการไหลได้แบบ Real-time พร้อมส่งข้อมูลเข้าสู่ระบบ CEMS (Continuous Emission Monitoring System) ได้ทันที จุดเด่นคือ

• ความแม่นยำสูงมาก (±1-2%) แม้ในสภาวะความดันและอุณหภูมิสูง
• วัดได้ต่อเนื่องและอัตโนมัติ โดยไม่ต้องคำนวณหรือสอบเทียบบ่อย
• เชื่อมต่อระบบ DAS หรือ SCADA ได้โดยตรง เหมาะกับโรงงานที่ต้องรายงานค่าการปล่อย

Pitot Tube – อุปกรณ์วัดแบบดั้งเดิม ใช้งานง่าย ราคาถูก

Pitot Tube เป็นท่อวัดแรงดันความเร็วของก๊าซโดยตรงจากความดันสถิตและความดันไดนามิก ซึ่งต้องคำนวณค่าการไหลด้วยสมการเบอร์นูลลี จุดแข็งของ Pitot Tube ได้แก่

• ราคาประหยัด ต้นทุนต่ำ เหมาะกับงานวัดเบื้องต้นหรือวัดเฉพาะจุด
• โครงสร้างเรียบง่าย ไม่ต้องใช้ไฟฟ้า
• พกพาง่าย เหมาะกับการใช้งานภาคสนาม

อย่างไรก็ตาม Pitot Tube มีข้อจำกัดคือ ต้องคำนวณและสอบเทียบเอง, มีโอกาสคลาดเคลื่อนสูงเมื่อก๊าซมีความเร็วต่ำ หรืออุณหภูมิเปลี่ยนแปลง และไม่เหมาะกับการวัดต่อเนื่องระยะยาว

เปรียบเทียบ Stack Flow Meter vs Pitot Tube – เลือกแบบไหนดี?

หากโรงงานของคุณต้องรายงานค่าการปล่อยก๊าซตามข้อกำหนดสิ่งแวดล้อม หรือเชื่อมระบบ CEMS/DAS เพื่อส่งข้อมูลแบบเรียลไทม์ Stack Flow Meter คือทางเลือกที่เหมาะสมที่สุด แต่ถ้าใช้งานเพียงเพื่อ “ทดสอบภาคสนาม” หรือ “ตรวจสอบเบื้องต้น” Pitot Tube ก็เพียงพอและคุ้มค่า

แนวทางเลือกอุปกรณ์วัดอัตราการไหลของก๊าซให้เหมาะกับงาน

พิจารณาตามลักษณะกระบวนการ

• หากเป็นปล่องปล่อยก๊าซต่อเนื่อง → เลือก Stack Flow Meter
• หากเป็นการตรวจสอบเฉพาะกิจ → เลือก Pitot Tube
  

พิจารณาตามข้อกำหนดกฎหมาย

ในหลายประเทศรวมถึงประเทศไทย หากมีการปล่อยก๊าซเสียจากปล่องเกินค่าที่กำหนด จำเป็นต้องติดตั้งระบบ CEMS และเชื่อมต่อ Stack Flow Meter เข้าสู่ระบบรายงานอัตโนมัติ

พิจารณาตามงบประมาณและ ROI

แม้ Stack Flow Meter จะมีราคาสูงกว่า แต่ในระยะยาวช่วยลดค่าใช้จ่ายด้านบำรุงรักษา และลดความเสี่ยงด้านกฎหมาย จึงคุ้มค่ากว่าสำหรับอุตสาหกรรมที่ต้องรายงานค่าการปล่อย

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)

Stack Flow Meter ต้องสอบเทียบบ่อยแค่ไหน?

โดยทั่วไปควรสอบเทียบปีละ 1 ครั้ง หรือเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงกระบวนการผลิต เพื่อรักษาความแม่นยำ

Pitot Tube ใช้วัดกับก๊าซอุณหภูมิสูงได้หรือไม่?

สามารถใช้ได้ แต่ต้องเลือกวัสดุที่ทนความร้อนและระวังการเสียรูป ซึ่งอาจทำให้ค่าที่วัดคลาดเคลื่อน

สามารถใช้ Pitot Tube แทน Stack Flow Meter ได้ไหม?

ถ้าไม่ต้องรายงานค่าก๊าซต่อหน่วยงานรัฐก็สามารถใช้ได้ แต่หากต้องเชื่อมกับ CEMS หรือ DAS จำเป็นต้องใช้ Stack Flow Meter เท่านั้น

เลือกให้เหมาะกับงาน เพิ่มความแม่นยำในการตรวจวัด

Stack Flow Meter เหมาะสำหรับโรงงานที่ต้องการความแม่นยำสูง รายงานผลแบบเรียลไทม์ และเชื่อมต่อกับระบบ CEMS ในขณะที่ Pitot Tube เหมาะกับการตรวจสอบเฉพาะจุดหรืองานเบื้องต้นที่ไม่ต้องการข้อมูลต่อเนื่อง การเข้าใจความแตกต่างเหล่านี้ช่วยให้คุณตัดสินใจเลือกอุปกรณ์ได้ตรงความต้องการและคุ้มค่าที่สุด

AWJ Innovation คือผู้นำด้านโซลูชันตรวจจับและวิเคราะห์ก๊าซครบวงจร เรามีบริการตั้งแต่ Gas Detector, CEMS, Biogas Analyzer, Flame Detector, Calibration Gas ไปจนถึงระบบ AQMS และ Odor Detector ที่รองรับข้อกำหนดภาครัฐ พร้อมทีมวิศวกรผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบ ติดตั้ง ซ่อมบำรุง และสอบเทียบ เพื่อความแม่นยำและประสิทธิภาพสูงสุดของโรงงานคุณ

ต้องการคำปรึกษาเรื่อง Stack Flow Meter, CEMS หรือระบบตรวจวัดก๊าซอุตสาหกรรม? ติดต่อ      

Hotline: 092-275-7369, 081-917-8991
Tel: 02-115-8118
E-mail: sales@awj.co.th
LINE ID: @awjinnovation
Website: https://awj.co.thFax: 02-115-8119